تحلیل رویکرد متجددانه‌ی زنان در دوره‌ی مشروطیت

Authors

  • علی رجبلو استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه الزهرا
Abstract:

  در دوره‌ی مشروطیت، زنان برای اولین ­بار اقداماتی برای بهبود جایگاه خود در جامعه انجام دادند و نقش آنان در امور اجتماعی و سیاسی نمایان شد. این تجلی در این دوره ویژه بود. در این مقاله نشان می‌دهیم که چگونه زن در این دوره جلوه­ای خاص یافت و تا چه حد توانست خود را در فضای سیاسی و اجتماعی آن دوره مطرح کند؟   این تجلی در قالب گفتمان زنانه مطرح می‌شود. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل دیرینه­شناسی فوکو به بررسی آثار و مکتوبات زنان در این دوره پرداخته‌ایم. هدف این پژوهش، بررسی چگونگی مقاومت زنان در برابر دیدگاه­های مردسالار دوره‌ی قاجار است. تحلیل دیرینه­شناختی گفتمان زنان نشان می­دهد که آنچه در این دوره توسط زنان مطرح شده، در قالب نقد گزاره­های گفتمان سنتی دوره‌ی قاجار بوده است. زنان فعال این دوره خواستار دستیابی به حقوق زنان به عنوان نیمی از جامعه بودند. مقاومت زنان به مثابه یک گفتمان، به دنبال تغییر تفکر اجتماعی مردان و زنان است و خرده­گفتمان‌هایی را نیز در دل خود دارد. این خرده­گفتمان‌ها درصدد تولید گزاره­هایی هستند که نظم گفتمانی مردسالار را با چالش روبه‌رو کنند.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل رویکرد متجددانه ی زنان در دوره ی مشروطیت

در دوره ی مشروطیت، زنان برای اولین ­بار اقداماتی برای بهبود جایگاه خود در جامعه انجام دادند و نقش آنان در امور اجتماعی و سیاسی نمایان شد. این تجلی در این دوره ویژه بود. در این مقاله نشان می دهیم که چگونه زن در این دوره جلوه­ای خاص یافت و تا چه حد توانست خود را در فضای سیاسی و اجتماعی آن دوره مطرح کند؟   این تجلی در قالب گفتمان زنانه مطرح می شود. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل دیرینه­شناسی...

full text

تحلیل خرده گفتمان های زنان در دوره مشروطیت

چکیده غلبه قدرت گفتمان سنتی در دوران قاجار باعث ایجاد گفتمان ها و خرده گفتمان هایی شد که در پاسخ به گفتمان سنتی و درواقع به عنوان مقاومتی دربرابر آن به وجود آمد. یکی از این خرده گفتمان ها، خرده گفتمان های زنان است که در سایه برخی گفتمان ها پدید آمد. مقاله حاضر با بررسی خواسته ها و اهدافِ زنان در اولین ورود آن ها به عرصه های اجتماعی و سیاسی- یعنی دوره ای که مصادف است با شکل گیری انقلاب مشروطیت- ب...

full text

تحلیل خرده گفتمان های زنان در دورة مشروطیت

چکیده غلبة قدرت گفتمان سنتی در دوران قاجار باعث ایجاد گفتمان ها و خرده گفتمان هایی شد که در پاسخ به گفتمان سنتی و درواقع به عنوان مقاومتی دربرابر آن به وجود آمد. یکی از این خرده گفتمان ها، خرده گفتمان های زنان است که در سایة برخی گفتمان ها پدید آمد. مقالة حاضر با بررسی خواسته ها و اهدافِ زنان در اولین ورود آن ها به عرصه های اجتماعی و سیاسی- یعنی دوره ای که مصادف است با شکل گیری انقلاب مشروطیت-...

full text

نقش سیاسی اجتماعی مطبوعات در انقلاب مشروطیت با رویکرد تحلیل محتوای سرمقاله‌های روزنامه‌های روح‌القدس و صوراسرافیل

دو روزنامه «روح‌القدس» و «صوراسرافیل» در صف مقدم مبارزان راه آزادی و دفاع از مشروطیت قرار داشتند. انتشار روزنامه‌های روح‌القدس و صوراسرافیل از پیروزی انقلاب مشروطیت شروع‌ شد و تا کودتای محمدعلی شاه قاجار به طول انجامید. در این مدت تعداد 28 شماره روح‌القدس و 32 شماره صوراسرافیل منتشر شد که با در نظر گرفتن معیارهای لازم برای تشخیص سرمقاله از سایر مقاله‌ها تعداد 13 سرمقاله در روزنامه روح‌القدس و ت...

full text

نقش کنشگران اجتماعی در جنبش مشروطیت با رویکرد هانس تاک

جنبش­های اجتماعی به ­عنوان یکی ازمهم­ترین کنش­های جمعی جهت تحقق خواسته­ها و مطالبات­شان به طراحی گفتمان­ها، آرمان­ها، ایده­هایی می­پردازند که تحقق آن­ها گاه مستلزم تغییر در ساختارهای نظام اجتماعی و ایجاد اصلاحات، در جامعه و خرده نظام های آن است. یکی از مهم­ترین اجزاء جنبش­های اجتماعی از نظر هانس تاک،کنشگران و نیروهای اجتماعی است که مطالبات و تقاضاهای نوظهور زمینه­ برانگیختگی آن­ها را فراهم ساخت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 23  issue 20

pages  5- 33

publication date 2015-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023